NEFES AL, HAREKET ET, YAŞADIĞINI FARK ET.
T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Toraks Derneği işbirliği ile GARD Türkiye
(Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı) kapsamında her
yıl Pulmoner Rehabilitasyon Haftası etkinlikleri
yapılmakta olup konuya ilişkin sağlık personelinin ve toplumun
bilgilendirilmesi, farkındalığın artırılması ve güncel gelişmelerin
paylaşılması amaçlanmaktadır.
Bu yıl 12-18 Mart 2018 tarihleri arası Pulmoner Rehabilitasyon Haftası olarak
belirlenmiş olup bu çerçevesinde tüm yurtta GARD Türkiye, Türk Toraks
Derneği ve T.C. Sağlık Bakanlığı ile birlikte konu ile ilgili çeşitli
etkinlikler yapılması planlanmıştır.
Günümüzde kronik solunum hastalıklarının tıbbi tedavisinin standart bir bileşeni olarak kabul edilen Pulmoner Rehabilitasyon,
kronik solunum hastalarının fiziksel ve psikolojik durumlarını
düzeltmeyi ve sağlığı iyileştirmeyi hedefleyen, hasta değerlendirmesini
takiben bireysel olarak belirlenen egzersiz eğitimi, davranış
değişikliği ve hasta eğitimi gibi yaklaşımları içeren kapsamlı
uygulamalar bütünüdür.
Pulmoner Rehabilitasyon kimlere uygulanır?
Nefes
darlığı, günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanma, yaşam kalitesinde
azalma ve/veya egzersiz kapasitesinde kısıtlılığı olan tüm solunum
hastalarına Pulmoner Rehabilitasyon uygulanabilmektedir. Pulmoner
Rehabilitasyon, her yaştaki solunum hastalarına rehabilitasyon
ünitelerinin özelliklerine bağlı olarak hastanede, ayaktan ya da evde
uygulanabilmektedir. KOAH (Kronik obstrüktif akciğer hastalığı) başta
olmak üzere astım, bronşektazi, interstisyel akciğer hastalıkları,
kistik fibrozis, göğüs duvarı hastalıkları, nöromusküler hastalıklar,
akciğer nakli öncesi ve sonrası, akciğer kanseri, obezite ilişkili tüm
akciğer hastalıklarında Pulmoner Rehabilitasyon programı başarı ile
uygulanabilmektedir.
Pulmoner Rehabilitasyonun amaçları nelerdir?
a) Hastalığa bağlı gelişen nefes darlığı ve fonksiyonel yetersizliği ortadan kaldırması,
b) Hastalığın ilerlemesini önlenme,
c) Egzersiz toleransının artırılması,
d) Sağlık durumunun iyileştirilmesi,
e) Komplikasyonların önlenmesi ve tedavisi,
f) Hastalık atak sayısının azaltılması ve atak şiddetinin hafifletilmesi,
g) Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi,
h) Hastaneye başvuru sıklığı ve yatış süresinin azaltılması sonucunda sağlıkla ilişkili harcamaların azaltılması,
i) Sağ kalımda artış sağlamasıdır.
Pulmoner Rehabilitasyonun içeriği nelerdir?
Pulmoner
Rehabilitasyonun en önemli ve temel bileşen egzersiz eğitimidir. Hasta
ve ailesine eğitim verilmesi, psikososyal destek, nefes darlığı ile baş
edebilme yöntemleri, iş-uğraşı tedavisi, enerji koruma yöntemleri ve
gerektiğinde beslenme desteği Pulmoner Rehabilitasyon programlarında yer
almaktadır.
Solunum hastalıklarında egzersiz neden gereklidir?
Nefes
darlığı olan kronik solunum sorunlu hastalar Pulmoner Rehabilitasyon
programları ile güvenli bir şekilde egzersiz yapabilirler. Kronik
akciğer hastalarında nefes darlığı ve/veya yorgunluğun neden olduğu
günlük yaşamdaki hareketsizlik; kemik ve kas içeriğinin, kalp ve akciğer
fonksiyonlarının, hareket yeteneğinin gittikçe azalmasına neden olur.
Egzersiz ile kas kuvveti artar, kas dayanıklılığı artarak daha uzun
mesafeler yürünebilir, kas ve eklemler daha iyi hareket eder, gevşemeyi
sağlar, daha güçlü ve enerjik hissedilir, kalbin çalışması iyileşir,
nefes darlığı azalır.
Pulmoner Rehabilitasyon ne kadar süre ile uygulanır?
Pulmoner
Rehabilitasyon programı en az 8 hafta (toplam 24 seans) süre ile
uygulanmalıdır. Egzersiz eğitimi bırakıldığında kazanımlar kaybedildiği
için egzersiz alışkanlığının devam ettirilmesi gerekmektedir.
Sonuç
olarak, kronik akciğer hastalığından dolayı nefes darlığı, çabuk
yorulma ve güçsüzlük hissediyorsanız, günlük aktivitelerinizi yapmakta
güçlük çekiyorsanız değerlendirme için Göğüs Hastalıkları Uzmanına
başvurduktan sonra Pulmoner Rehabilitasyon programlarından
yararlanmalısınız.